زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

عزیز فاطمی





ابومنصور نزار بن معدّ (متوفای ۳۸۶ق)، ملقب به العزیز بالله پنجمین خلیفه از خلفای فاطمی و فرمانروای مصر و مغرب بود. او سرانجام به سال ۳۸۶ق درگذشت.


۱ - معرفی اجمالی



ابومنصور، نزار بن معدّ (المعزّلدین الله) بن منصور عبیدی فاطمی، ملقب به العزیز بالله، فرمانروای مصر و مغرب بود. حکومت را پس از وفات پدرش در سال ۳۶۵ق به عهده گرفت و در روزگار او، ناامنی و آشوب‌هایی پدید آمد.

۲ - شورش قسّام حارثی



در آن سال‌ها، فردی به نام قسّام حارثی، معروف به قسّام التراب، برضد او شورید. وی در دمشق پیروانی فراهم کرد و به آن جا دست یافت و در آن مستقر شد و کارش بالا گرفت. عزیز، سپاهی به فرماندهی سلیمان بن جعفر بن فلاح به جنگ وی فرستاد و قسّام، مانع نفوذ و پیشروی او شد. عزیز، سپاهی دیگر به فرماندهی البتکین روانه ساخت و قسّام مخفی شد و سپس امان‌نامه خواست. البتکین او را دستگیر کرد و نزد عزیز فرستاد و عزیز او را بخشید و حکومت جای دیگری را به او سپرد.

۳ - فعالیت‌های اجتماعی



عزیز فاطمی، قصرهای البحر و الذهب و دانشگاه القرافه در قاهره را ساخت. وی نقشه مسجد جامعی را نزدیک «باب الفتوح» پی ریخت و ساختن آن را در سال ۳۸۰ق آغاز کرد. در «مکه» به نامش خطبه خوانده شد. حکومت وی تا زمانی بود که به قصد جنگ روم روانه شد و هنگامی که در شهر «بلبیس» بود، در ۴۲ سالگی درگذشت.

۴ - قلمرو حکومت



قلمرو حکومتی در زمان وی، از سرزمین های عربی در شرق تا اقیانوس اطلس در غرب و از آسیای صغیر در شمال تا سرزمین نوبه (افریقا) در جنوب گسترش یافت. در عهد وی، خطر قرمطیان افزون شد. فرزندش ابوعلی منصور، ملقب به الحاکم بامرالله جانشین وی شد.
[۸] حسن، حسن ابراهیم، تاریخ الاسلام السیاسی، ج۳، ص۲۷۵.
[۹] سرور، محمد جمال‌الدين، تاریخ الدولة الفاطمیّه، ص ۱۵۶.


۵ - پانویس


 
۱. ابن اثیر، علی بن ابی‌الکرم، الکامل فی التاریخ، ج۱، ص۶۳۱.    
۲. ذهبی، محمد بن احمد، العبر فی خبر من غبر، ج۲، ص۱۷۰.    
۳. ابن خلکان، احمد بن محمد، وفیات الاعیان، ج۵، ص۳۷۱.    
۴. ابن تغری بردی، یوسف، النجوم الزاهره فی ملوک مصر و القاهره، ج۴، ص۱۱۲.    
۵. ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایه و النهایه، ج۱۱، ص۳۲۰.    
۶. مقریزی، احمد بن علی، المواعظ والاعتبار بذکر الخطط والاثار، ج۴، ص۵۸.    
۷. زرکلی، خیر الدین، الاعلام، ج۸، ص۱۶.    
۸. حسن، حسن ابراهیم، تاریخ الاسلام السیاسی، ج۳، ص۲۷۵.
۹. سرور، محمد جمال‌الدين، تاریخ الدولة الفاطمیّه، ص ۱۵۶.


۶ - منبع


عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۳۳۸.





آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.